A'dan Z'ye İnşaat Yapım Aşamaları Nelerdir?

Bir yapının inşa edilme süreci, ince ve kaba yapım aşamalarını içerir. Baştan sona inşaat yapım aşamaları sonucunda anahtar teslim gerçekleşir. Peki pek çok aşamadan geçerek sağlam bir yapıya uzanan A’dan Z’ye inşaat yapımı aşamaları nelerdir? Haydar Boz olarak inşaat sırasıyla nasıl yapılır sorusuna cevap verdik!

Baştan Sona İnşaat Yapım Aşamaları

Betonarme bina yapım aşamaları; teknik unsurların hesaplanmasından, gerekli izinlerin alınmasına kadar birçok adımı içerir. Örneğin, bir yapı inşaatı için öncelikle imar durumuna ilişkin izinlerin alınması gerekir. İmar durumu ile ilgili bilgiler ışığında kâr-zarar hesabı yapılır. Kârın istenilen düzeyde olması halinde de betonarme inşaatı başlar. Bu aşamadan sonra uygulanan işlemler ve detayları şöyledir:

1.İnşaatın Proje Detaylarının Belirlenmesi

Yapı ile ilgili detayların belirlendiği fizibilite, olası risklerin tespit edilmesini ifade eder. Bu aşamada yapılan risk değerlendirmesi, hafriyatın ne şekilde ve nasıl gerçekleşmesi gerektiğine dair ayrıntılar içerir. Ayrıca proje dahilinde yapılan diğer işlemler de şu şekildedir:

  • Projenin temelini oluşturan kroki çizilir,
  • Binanın görünüş ve konseptlerinin yer aldığı avan projesi hazırlanır,
  • Mimari ruhsat projesinin bilgileri eşliğinde elektrik, statik, mekanik ve peyzaj ruhsat projeleri oluşturulur,
  • Zeminin arsa analizini yapmak amacıyla zemin etüt çalışması yapılır,
  • Hazırlanan projeler ilgili meslek odalarına onaylatılır,
  • Ruhsat işlemleri için belediyeye başvurulur,
  • SGK’dan iş yeri dosyası açılır,
  • İşveren mali mesuliyet sigortası yaptırılır.

İlgili işlemlerin yer aldığı bina proje detaylarından sonra şantiye kurulumuna geçilir. Betonarme bina yapım aşamasının önemli bir unsuru şantiye kurulumu, İSG kurallarına uygun şekilde gerçekleşir. Şantiye kurulumundan sonra kaba inşaat yani yapının temel ve taşıyıcı sisteminin oluşturulduğu aşamaya geçilir.

2.Kaba İnşaat İşlemlerine Geçiş

  • Kaba inşaat kapsamında, temelin atılması ve duvarların örülmesi işlemleri yapılır. Ayrıca bu aşamada İnşaatta hafriyat yani kazı işlemlerine geçilir. Genel olarak kaba inşaat yapım aşamalarında şu işlemler uygulanır:
  • Hafriyat başlatılarak alt kota kadar arazi kazılır,
  • Temel altı dolgu ve drenaj sistemi yapılır,
  • Yalıtım işlemi için grobeton dökülür ve düz bir zemin elde edilir,
  • Bohçalama işlemine geçilir, (Zemindeki suyun geçişini önlemek amacıyla yapılır)
  • İzolasyon amacıyla temel beton dökülmeden önce koruma betonu dökülür,
  • Temel dökülmesi için donatı, beton ve kalıp uygulamasına geçilir.
  • Betonarme bina için kolon, kolon kalıpları, beton dökümleri tamamlanır,
  • Döşeme kalıbı için de iskele kurulum işlemi yapılır,
  • Döşeme elemanlarının montajına geçilir ve tüm katlarda bu işlem tekrarlanır,
  • Cephe duvarı örülür ve kaplama işlemi yapılır,
  • Dış cephe ısı yalıtımı için mantolama yapılmasına geçilir, (Eğer binanın kendiliğinden ısı yalıtım özelliği varsa zorunlu değildir.)
  • Çatı, ısı ve su yalıtımı yapılarak yapının dış etkenlere karşı sağlamlaştırılması tamamlanır,
  • İç duvarlar yapılır.

Kaba inşaat aşamasında genel olarak temelin atılmasına, kazıların başlamasına ve duvarların örülmesine yer verilir. Temel izolasyonu da kaba inşaat sürecinin bir parçasıdır. Bu aşamanın önemi, binaya koruyucu bir bariyer katmanı oluşturmaktır. Temel izolasyonu, temel su yalıtımı olarak geçer. Binalarda Su Yalıtımı Yönetmeliği gereğince aşınma ve çatlamalara karşı binayı sudan uzak tutmak gerekir. Bunun için de temel su yalıtımının profesyonel şekilde tamamlanması önemlidir.

Binanın dış etkenlere karşı güçlendirilmesi içeren bu aşamalardan sonra ince inşaat yani kaba yapının örtülmesini sağlayan işlemlere geçilir. Yani kaba inşaat bittikten sonra ne yapılır sorusunun cevabı ince inşaat işlemleridir.

3.İnce Tesisat İşlemlerine Geçiş

İnce inşaat; sıva, alçı, elektrik tesisatı kurulumu gibi işlemleri kapsar. Bu aşamada, elektrik ve mekanik iç tesisatın kurulumu gerçekleşir. Bu tesisatlar kurulurken boru yerleşim yeri, elektrik panolama, ısıtma-soğutma ünitesi montajı gibi detaylar de planlanır ve yapım aşamasına geçilir. İnce tesisat kapsamında yapılan tüm işlemler şu şekildedir:

  • Asma tavan yapılır,
  • Duvar ve zemin kaplama sistemleri adımına geçilir, şap betonu dökülür,
  • İç mekânın boyalanması ve ve kaplanması işlemlerine geçilir,
  • İç kapılar takılır, boyamadaki son düzenlemeler yapılır,
  • Mekanik ve elektrik işlemlerin test çalışmasına geçilir,
  • Elektrik armatürlerini ve ekipmanları yerleştirilir.

İnce inşaatın önemli bir parçası olan şap betonu, kaba betondaki eğimli görünümü düzelten bir ince betondur. Şap betonu döküldükten sonra ince tesisat işlemlerine ve kaplamalarına geçilir. İnşaatın ince işlemleri, betonarme yapının yavaş yavaş gün yüzüne çıkmasını ifade eder. Bu aşamada yapılan her bir işlem, estetik açıdan da yapının görünümünü etkiler. Bundan dolayı da iç ve dış mekânın tasarımını netleştirmeli ve ince inşaatta istenilen estetik görünümü destekleyen işlemlere yer verilmelidir.

4.İnşaat Çevresinin Düzenlenmesi

Kaba ve ince inşaat yapım aşamaları tamamlandıktan sonra dış sahanın düzenlenmesine geçilir. Bu aşamada, inşaatı saran çevrenin beton ve yolları inşa edilir. Dış çevredeki dolgu, kontrollü dolgu olarak da adlandırılır. Bu işlemin amacı, inşaat çevresindeki toprağı sıkıştırmak ve altyapı sistemlerini desteklemektir.

Uygulanan bu yöntem sayesinde binanın çevresindeki yollar, otopark alanı ve yeşil alanların altyapı sağlamlaştırılır. Yine su drenaj sisteminin kurulmasıyla erozyon ve su birikmesinin önüne geçilir. Uygun toprak sıkıştırma yöntemleri uygulanarak hem çevre düzenlenmesi yapılır hem de yapı dayanıklılığı artırılır. Dış mekânda da gerekli düzenlemeler tamamladıktan sonra kontrol ve inşaat teslim aşamasına geçilir.

5.İnşaatın Teslim Edilmesi

  • İnşaat tesliminden önce yapılan binanın geçici yapı kapsamında değerlendirildiğini belirtelim. Yani yapı kullanım izni henüz alınmamıştır ve bina kullanım yetkisi verilmemiştir. Kullanım izninin alınması için geçici kabul eksikliklerinin giderilmesi lazımdır. Bu eksiklikler; drenaj sistemi sorunları, yetersiz peyzaj düzenlemesi veya yalıtım-yapı denetim standartlarına uygunsuzluk olabilir. Eksiklikler giderildikten sonra sırasıyla inşaat teslim süreci şu şekilde işler:
  • Kesin kabul tutanağının hazırlanması,
  • Yapı sahibinin elektrik-su gibi abonelikleri gerçekleştirmesi,
  • Teminat işlemlerinin düzenlenmesi,
  • Yapı kullanım izninin alınması.

Yapı kullanım izni yani İskan belgesi almak için yapı denetim uzmanları tarafından dilekçe yazılır. Daha sonra gerekli diğer iskan belgeleri de hazırlanır ve binanın inşaat sürecinin bittiği kanıtlanır. Son olarak yapının kullanılabilir hâle gelmesi için gerekli temizlik ve kontrol işlemleri tamamlanır. Görüldüğü üzere betonarme bina yapım aşamaları, ince eleyip sık dokumayı gerektiren bir süreçtir. Bu süreç boyunca İş Sağlığı ve Güvenliği Standartlarına uygun işlemler yapılmalı ve işçi güvenliği sağlanmalıdır. Tüm önlemlerin alınması ve gerekli iş güvenliği ağlarının kurulması sonrasında daha sağlam bir yapı ortaya çıkar. Peki ortalama betonarme bina ömrü ne kadardır?

Betonarme Bina Ömrü Kaç Yıldır?

Betonarme yapının kullanım ömrünü etkileyen birkaç unsur söz konusudur. İnşaat açısından bakıldığında yapıda kullanılacak malzemeler, çevre unsurları, inşaat teknikleri gibi etkenlerin kullanım ömrünü etkilediğini söyleyebiliriz. Özellikle kullanılan malzemeler, doğru inşaat teknikleriyle uygulanmadığı yapının dayanıklılığını azaltır ve estetik görünümü zayıflatır.

Uygun malzeme ve doğru işçilik neticesinde bir betonarme binanın ortalama ömrü 50-70 yıldır. Periyodik bakım ve güçlendirme çalışması ile kullanım ömrünü daha da uzatmak mümkündür. Betonarme yapının hem kullanıcılara hem de çevreye zarar olarak dönmesini önlemek adına Deprem Yönetmeliğine uygun işlemlerin yapılması gerekir. Bunun için de bina inşaat aşamalarına gereken özen ve profesyonel yaklaşım göstermek şarttır.

Baştan sona inşaat yapım aşamaları ve detaylarına yönelik bilgiler sunduk. Yapının en önemli unsurlarından biri olan dayanıklılık ve uzun ömürlü kullanım için gerekli Temel Su Yalıtımı Ürünleri için bizimle iletişime geçebilirsiniz.